امنیت سیستم های کنترل صنعتی و اسکادا:سمینار آموزشی تهدیدات سایبری در سیستم‌های اسکادا و کنترل صنعتی حوزه انرژی

به نقل از پایگاه خبری وزارت نیرو، پایگاه خبری توانیر و نیرو نیوز در سال‌های اخیر با گسترش فناوری شاهد توسعه و به‌کارگیری فراگیر انواع سیستم ‌های  سایبر-فیزیکی در حوزه انرژی بوده‌ایم. این سیستم‌ها امروزه از جوانب مختلف تأثیرات ویژه‌ای بر زندگی روزانه ما می‌گذارند و این روند به شکل روزافزون در حال گسترش است؛ به‌عنوان‌مثال می‌توان شبکه‌های تولید، توزیع و انتقال برق، سیستم ‌های  انتقال و تصفیه آب، شبکه‌های توزیع و انتقال نفت و گاز را نمونه‌هایی از این سیستم ‌ها قلمداد کرد. از آنجایی سیستم ‌های کنترل صنعتی به‌عنوان یک نوع از این سیستم‌ها به شکل گسترده در زیرساخت‌های حیاتی کشورها مورداستفاده قرار می‌گیرد، انتظار می‌رود مقوله امن‌‌ سازی سایبری در آن‌ها بسیار جدی گرفته شود.

امنیت سایبری حوزه انرژی در زیرساخت‌های حیاتی کشور بسیار اهمیت دارد و ضامن پایداری و تاب‌آوری شبکه برق، آب، گاز و غیره می‌باشد و حتی در شرایط همه‌گیری ویروس کووید 19 نیز از اهمیت آن کاسته نمی‌شود. ازاین‌رو، مرکز توسعه فناوری امنیت اطلاعات، ارتباطات و تجهیزات صنعت برق (پژوهشگاه نیرو) سمینار آموزشی تخصصی با موضوع « تهدیدات سایبری در سیستم ‌های  اسکادا و کنترل صنعتی حوزه انرژی » را به دعوت شورای مدیریت بحران و پدافند غیرعامل استان یزد و به شکل حضوری به میزبانی شرکت برق منطقه‌ای یزد در این استان برگزار نمود. در این نشست که در سالن اجلاس معاونت بهره‌برداری شرکت برق منطقه‌ای یزد در تاریخ دوم مهرماه 1399 برگزار گردید، مقامات عالی رتبه شورای مدیریت بحران و پدافند غیرعامل استان یزد، شرکت برق منطقه ای یزد، شرکت تولید نیروی برق یزد، شرکت مدیریت تولید برق یزد، شرکت توزیع نیروی برق استان یزد، شرکت آب و فاضلاب یزد، شرکت آب منطقه ای یزد، شرکت ملی پخش فرآورده های نفتی یزد، شرکت گاز استان یزد و سایر شرکت ها و نهادهای مرتبط حضور داشتند. در این سخنرانی، آقای محمدمهدی احمدیان بعد از بیان اهمیت امنیت سیستم ‌های  کنترل و اتوماسیون صنعتی در حوزه انرژی، نمونه چالش‌ها و تهدیدات امنیتی مطرح در حوزه صنایع حوزه انرژی کشور را بیان کردند و در انتها برخی حملات شاخص این حوزه را مورد تشریح قرار دادند. در انتهای این سمینار حاضرین به طرح پرسش و پاسخ و روش‌های حل چالش‌های پیش‌آمده در دوران پساکرونا پرداختند.

امنیت اسکادا: دسترسی رایگان تا 41 روز به مقاله طبقه بندی رخدادهای امنیت سایبری سیستم های کنترل صنعتی و اسکادا

مخاطبین محترم وبنوشت می توانید تا 41 روز(تا تاریخ September 24, 2020) به شکل رایگان از طریق لینک ذیل مقاله اخیر ما با عنوان  طبقه بندی رخدادهای امنیت سایبری سیستم های کنترل صنعتی و اسکادا را دانلود کنند.

لینک رایگان دانلود مقاله

برخی منابع لازم برای یادگیری امنیت سیستم های کنترل و اتوماسیون صنعتی

پیرو سوالات مکرر برخی مخاطبان گرامی در زمینه منابع لازم برای یادگیری امنیت در شبکه های کنترل و اتوماسیون صنعتی پست زیر را که توسط Robert M. Lee آماده شده است را قراردادم تا به مخاطبین گرامی کمک نماید. با مطالعه منابع معرفی شده ذیل می توانید گام های اولیه این حوزه را به شکل خودآموز طی نمایید. موفق و پیروز باشید

A Collection of Resources for Getting Started in ICS/SCADA Cybersecurity

August 28, 2016

I commonly get asked by folks what approach they should take to get started in industrial control system (ICS) cybersecurity. Sometimes these individuals have backgrounds in control systems, sometimes they have backgrounds in security, and sometimes they are completely new to both. I have made this blog for the purpose of documenting my thoughts on some good resources out there to pass off to people interested. Do not attempt to do everything at once but it’s a good collection to refer back to in an effort to polish up skills or learn a new industry. There are also many skills that may not immediately be relevant to your job but I believe these topics all work together (ranging from analysis of threats to understanding the physical process of a gas turbine).  Rest assured, no matter how ill prepared you might feel in getting started realize that by having the passion to ask the question and start down the path you are

امنیت شبکه کنترل صنعتی: امنیت سایبری سیستمهای کنترل صنعتی، اسکادا، DCS، تله متری و ... (پرسش و پاسخ)

با سلام و احترام

با توجه به اینکه در این چند سال، مخاطبین محترم  سوالات متعدد و  بسیاری را در حوزه امنیت سیستمهای کنترل صنعتی، اسکادا، DCS، تله متری و ... از طریق شبکه های اجتماعی و غیره پرسیده اند و می پرسند، این تاپیک را ایجاد کردم که  مخاطبین گرامی هر سوالی در این حوزه دارند در همین صفحه بپرسند که بنده هم بتوانم در حد بضاعت اندک خود به شکل عادلانه، در وقتی محدودی که برای اینکار در نظرگرفتم، پاسخگوی  عزیزان (طبق نوبت) باشم و از طرح پرسش و پاسخ های تکراری جلوگیری کنم (چون به شدت مشغله کاری دارم.)

 

فیلم آموزشی طبقه بندی رخدادهای امنیت سایبری سیستم های کنترل صنعتی و اسکادا

بعد از حدود چهار ماه به لطف خدا فرصت شد تا طبق قولی که به برخی دوستان و مخاطبین عزیز داده بودم، فیلم‌برداری ارائه آموزشی مختصر "چارچوب طبقه‌بندی رخدادهای امنیت سایبری سامانه‌های کنترل صنعتی و اسکادا همراه با بررسی جامع حوادث سایبری این حوزه" را تمام کنم و به شکل آنلاین و رایگان منتشر می‌کنم. امیدوارم که برای متخصصان، دانشجویان و کارشناسان این حوزه در کشورم مفید باشد.

در این فیلم آموزشی 90 دقیقه‌ای (لینک) به شکل مختصر به معرفی و به‌کارگیری  چارچوب طبقه‌بندی رخدادهای امنیت سایبری سیستم‌های کنترل صنعتی و اسکادا می‌پردازیم. علاوه بر متخصصین، پژوهشگران امنیت سامانه های کنترل صنعتی، به کلیه علاقمندان حوزه امنیت سایبری که به مباحث مدل سازی تهدیدات، حملات و رخدادهای امنیتی علاقه دارند توصیه می کنم این فیلم آموزشی را مشاهده کنند.

این چارچوب بخشی مقدمه‌ای از زیرساخت تعاریف در پایان‌نامه دکتری بنده بوده است که در آزمایشگاه ISEC دانشگاه صنعتی امیرکبیر در قالب یک مقاله به ژورنال معروف و مطرح International Journal of Critical Infrastructure Protection ارسال شد و بعد از حدود دو سال پذیرفته و منتشرشده است.

در این فیلم آموزشی کوتاه به‌اختصار به معرفی این چارچوب طبقه‌بندی رخدادها، حوادث و حملات به شبکه‌های کنترل و اتوماسیون صنعتی می‌پردازیم و نتایج تحلیلی حاصل از بررسی و موشکافی 268 رخداد امنیتی سامانه‌های صنعتی دنیا را از سال 1982 تا 2018 را مرور می‌کنیم.

لینک کلیپ در آپارات

کلیپ کوتاه از دوره‌های آموزشی تئوری-عملی امنیت سایبری سیستم‌های کنترل و اتوماسیون صنعتی

 

در یک سال گذشته درخواست‌های متعددی از برخی مخاطبین محترم مبنی بر معرفی کوتاه دوره‏ های آموزشی عملی امنیت سایبری سیستم‌های کنترل و اتوماسیون صنعتی (DCS، اسکادا، تله‏متری، دیسپاچینگ و ...) و نحوه برگزاری این دوره‏ ها داشتیم. ابهام مخاطبین عزیز در این بود که حال که این دوره‌ها برای اولین در ایران به این سبک برگزار می‌شوند نحوه ارائه بخش‌های عملی این دوره‌ها چگونه است. متأسفانه به دلیل مشغله زیاد و نیاز به گرفتن برخی مجوزها تهیه یک کلیپ کوتاه از این دوره‌های آموزشی تاکنون به تأخیر افتاد؛ اما خوشنودم که عرض کنم در این پست، کلیپ کوتاهی از دوره‌های آموزشی تئوری-عملی امنیت سایبری سیستم‌های کنترل و اتوماسیون صنعتی که در دو سال گذشته برگزار نمودیم را آماده کردیم و شما مخاطب گرامی می‌توانید از طریق لینک‌های ذیل این کلیپ کوتاه را مشاهده فرمایید. در صورت وجود هرگونه ابهام دیگر می‌توانید از طریق راه‌های ارتباطی درون کلیپ با ما در ارتباط باشید.

لینک کلیپ در آپارات

youtube link

 

امنیت سیستمهای کنترل صنعتی :گزارش برگزاری دوره آموزشی تخصصی سه‌روزه نظری و عملی امنیت سایبری سیستم‌های صنعتی نیروگاه‏های حرارتی، برق‏-آبی و منابع آب و راهکارهای ارتقاء آن

به نقل از روابط عمومی پژوهشگاه نیرو، امروزه امنیت سایبری حوزه تولید برق به‌ویژه در بخش‌های نیروگاه‏های حرارتی و برق‏-آبی بسیار اهمیت دارد و می‌تواند ضامن پایداری شبکه برق کشور باشد. ازاین‌رو، مرکز توسعه فناوری امنیت اطلاعات، ارتباطات و تجهیزات صنعت برق (پژوهشگاه نیرو) به نمایندگی از کارگروه تخصصی آموزش، پژوهش و توسعه فناوری امنیت صنعت برق دوره آموزشی تخصصی با موضوع «امنیت سایبری سیستم‌های صنعتی نیروگاه‏های حرارتی، برق‏-آبی و منابع آب و راهکارهای ارتقاء آن» را به سفارش وزارت نیرو برگزار نمود.

در این دوره آموزشی فشرده که با حضور برخی مدیران محترم و کارشناسان فنی صنعت برق در سالن رودکی پژوهشگاه نیرو از 7 تا 9 دی‏ماه 1398 برگزار شد، ابتدا جناب آقای دکتر خورشیدی – مدیر محترم حراست فناوری اطلاعات وزارت نیرو- نکاتی مهمی را در مورد اهمیت امنیت صنعت آب و برق ارائه نمودند و سپس سرکار خانم مهندس دولت جمشیدی-مدیر محترم مرکز توسعه امنیت صنعت برق- اهم فعالیت‌های انجام‌گرفته در کمیته امنیت صنعت برق را بیان نمودند و بعدازآن جناب آقای محمدمهدی احمدیان-مدرس مرکز توسعه فناوری امنیت اطلاعات، ارتباطات و تجهیزات صنعت برق - به ارائه محتوای دوره آموزشی پرداختند.

امنیت سایبری سیستم های کنترل و شبکه های صنعتی:ان‌شاء‌الله که در سایتهای غنی سازی بعد از حمله سایبری استاکس‏نت دیگر افشاء اطلاعات نداریم!

ضمن ارج نهادن به زحمات همه مسئولین و دلسوزان کشور، هدف این پست آگاه‏سازی مسئولین، متولیان، مشاورین و کارشناسان محترم، در جهت ارتقاء امنیت سایبر-فیزیکی  صنایع کشور بوده و قصد زیرسوال بردن  این عزیزان را نداریم.وظیفه شرعی و ملی ما این است که به‌عنوان کوچک‌ترین عضو جامعه امنیت سایبر صنعتی کشور مانند شش‌ساله گذشته که تذکر دادیم،باز تذکر دهیم!

 اگر ما بگوییم افشاء اطلاعات، برخی افراد بی‌اطلاع می‌گویند چرا می‌گویید؟!، ببینید ما نمی‌گوییم ای عزیزان! اما راف لنگنر یکی از بزرگ‌ترین متخصصان و مشاوران عالی حوزه امنیت سامانه‌های کنترل صنعتی دنیا که به احترام تجربه و دانش ایشان باید به حرف‌هایشان احترام خاصی قائل باشیم و در آن تأمل‌کنیم این‌گونه از تصاویر و فیلم‌های منتشرشده نطنز برای آموزش، هشدار و نشان ضعف امنیت سایبری ما یاد می‌کند! ایشان در این پست نوشته است: "ای هکرها: این محفظه‌های سامانه‌های کنترل صنعتی که شما از پشت می‌بینید درواقع همان نمای حملات شما هستند!" 
عزیزانی که نمی‌دانند نمای حمله (Attack surface) چیست آن را گوگل کنند.
هرچند بازرسان آژانس به این مراکز صنعتی دسترسی دارند اما امیدواریم مسئولانی که مجوز انتشار عمومی این تصاویر و فیلم‏ها را می‏دهند تکنیک‏های ضد OSINT را آموزش دیده ‏باشند و این تصاویر ان‌شاء‌الله ابتدا هدفمندانه دستکاری‏شده سپس منتشرشده باشد تا منجر به منحرف شدن هکرهای سایبری بشود نه موجب تسهیل در اجرای حملات آن‌ها! وگرنه:

فاتَّعِظوا عِبادَ اللّه ِ بِالعِبَرِ النَّوافِعِ، و اعتَبِروا بِالآیِ السَّواطِعِ، و ازدَجِروا بِالنُّذُرِ البَوالِغِ  

اى بندگان خدا! از عبرتهاى سودمند درس گیرید و از نشانه هاى درخشان عبرت آموزید و از هشدارهاى رسا متنبّه شوید . ( نهج البلاغة: الخطبة85 )

امنیت سایبری سیستم های کنترل و شبکه های صنعتی: آموزش امنیت زیرساخت‌های حیاتی و سامانه‌های کنترل صنعتی برای دانش آموزان

این بار نمی‌گوییم آمریکا و اروپا! چگونه کشورهای همسایه نیز به این سطح درک از مقوله امنیت سایبری رسیدند  اما بسیاری از مسئولین محترم کشور ما هنوز این مقوله را باور ندارد!

 کشور ترکیه آن‌قدر به امنیت زیرساخت‌های حیاتی و سامانه‌های  کنترل صنعتی‌شان اهمیت می‌دهد که حتی برای دانش آموزان مدرسه‌ای نیز در این حوزه آموزش، آنهم در این سطح برگزار می‌کنند!

 قطعاً باید در برنامه‌های آموزشی کشورمان در حوزه امنیت سایبری تجدیدنظر کنیم! (البته اگر برخی مسئولین محترم از خواب غفلت بیدار شوند!) بیش از اینکه خیلی بیشتر از حال دیر شود!!! 

امنیت سایبری اتوماسیون صنعتی: نشست طرح مسئله امنیت اتوماسیون صنعتی و اینترنت اشیاء

 نشست طرح مسئله امنیت اتوماسیون صنعتی و اینترنت اشیاء  در شانزدهمین دوره کنفرانس رمز در  7 شهریور 1398، با هدف هم‌‌افزایی دانش پژوهش‌گران و صنعت‌گران حوزه امنیت اطلاعات و نیز انتشار یافته‌‌های نو و بدیع در این زمینه، در دانشگاه فردوسی مشهد برگزار خواهد شد.

شرکت در نشست: لینک