ارزیابی امنیت شبکه های کنترل و اتوماسیون صنعتی

ارزیابی امنیتی صنعتی

یکی از خدمات ارزشمندی که شرکت امان به صنایع، سازمان‌ها و شرکت‌های صنعتی اعم از زیرساخت‌های حساس، حیاتی و مهم ارائه می‌نماید، ارزیابی امنیتی انواع سیستم‏های کنترل و اتوماسیون صنعتی می‌باشد. این سیستم ها شامل PLC،DCS، اسکادا، تله متری و RTU، دیسپاچینگ، حفاظت، SIS/ESD  اند که عمدتاً تحت شبکه و در مواردی به شکل مستقل و منفرد کنترل یا نظارت بر فرایند‌های صنعتی را انجام می‌دهند.

 این خدمت بر اساس استانداردها و به‏روش‏های مرجع و به‌روز دنیا در حوزه امنیت سیستم های کنترل  و اتوماسیون صنعتی و با اتکا به متدولوژی ‌های ابداعی ارزشمند شرکت امان، بهترین نتیجه را برای شناسایی مخاطرات و آسیب‌پذیری‎های بالقوه و بالفعل صنایع به ارمغان خواهد آورد.

پشتوانه محکم شرکت دانش‌بنیان پیشگامان امن‌آرمان در زمینه ارزیابی امنیت سیستمهای کنترل و اتوماسیون صنعتی، تجربه بالای عملیاتی تیم فنی این شرکت در صنایع مختلف کشور است. تیم فنی امان با دارا بودن تجارب متعدد و ارزشمند در پروژه‌های کنترل صنعتی کشور توانایی مشاور و اجرای پروژه‌های ارزیابی امنیت سیستمهای صنعتی را دارد. این مقوله پارامتر مهمی است که شرکت امان را از سایر شرکت‌هایی که تمرکز آن‌ها در حوزه امنیت عمومی (غیر صنعتی) و به تعبیر دیگر امنیت IT است کاملاً متمایز می‌سازد. این وجه تمایز باعث می‌شود که کارفرمایان صنعتی با تیمی همکاری نمایند که زبان صنعت را به‌خوبی می‌داند و می‌تواند بین دغدغه‌های صنایع و راهکارهای امنیتی، یک مصالحه مناسب ایجاد نماید تا ضمن برطرف نمودن دغدغه‌های امنیتی، عملکرد، پایداری و تاب آوری فرایند‌های صنعتی دچار اختلال نشود.

  در همین راستا شرکت امان از متدلوژی‌هایی بدیع و  ابزارهایی در زمینه‌ ارزیابی امنیت و مدیریت مخاطرات سایبری صنعتی استفاده می‌نماید که آورده‌های ارزشمندی را می‌تواند برای کارفرمایان و بهره‌برداران صنعتی فراهم نماید. برخی از این موارد در ادامه به‌اختصار فهرست شده‌اند و جزئیات هر یک در جلسات با شرکت امان با ارائه گزارش‌های نمونه پروژه‌های واقعی(با رعایت اصول طبقه‌بندی) قابل تشریح و تبیین است.

 

• فراهم آوردن روش‌هایی ساخت‌یافته، قابل تکرار و قابل‌مقایسه برای ارزیابی امنیت سایبری سامانه های کنترل و اتوماسیون صنعتی
• پشتیبانی از ارزیابی‌های چندگانه امنیتی
• تسهیل شناسایی امنیتی دارایی‌های صنایع و اولویت‌بندی امنیتی-عملکردی آن‌ها
•  امکان ارزیابی امنیت سایبری در سطوح مختلف استانداردهای ISA/IEC 62443 و  27000 ISO/IEC در کنار توجه به استانداردهای ایمنی صنعتی نظیر IEC 61508 و IEC 61511 و تسهیل نظارت توسط کارفرمایان، ناظرین و مشاوران مربوطه
• کمک به تصمیم‌گیری در خصوص روش‌ها و راهکارهای ارتقاء امنیت سایبری
• کمک به تعیین اولویت‌ها و برنامه‌های اجرایی نقشه راه امنیت سایبری صنایع
• قابلیت کالبدشکافی عمیق به‌منظور تعیین ضعف‌های طراحی معماری شبکه سازمان و شبکه صنعتی
• به دلیل کپی‌برداری‌های غیرمجاز و عدم رعایت مالکیت معنوی محتوا از بیان تمامی موارد خودداری می‌کنیم. مخاطبین محترم جهت مشاهده سایر آورده‌های این خدمت از طریق بخش ارتباط با امان، با کارشناسان شرکت امان تماس حاصل نمایید و ضمن معرفی سازمان یا صنعت خود، سند پروپوزال کامل این خدمت را دریافت نمایید

امان از متدولوژی هایی بهره می گیرد که در کلاس جهانی بدیع و ابتکاری هستند. متدولوژیی که متخصصان امان از آنها در پروژه های مدیریت مخاطرات و ارزیابی امنیتی استفاده می کنند توسط خبرگان امان طراحی و پیاده سازی شده اند. این متدلوژی ها  علاوه بر بکارگیری موفق در پروژه های داخل کشور با رعایت ملاحظات امنیتی در بهترین ژورنال های علمی خارجی پذیرفته شده اند یا توسط برترین متخصصین امنیت سیستم های کنترل صنعتی دنیا در حال داوری اند.در راستای ارزیابی امنیتی، امان از روش‌های متعددی نظیر موارد ذیل استفاده می‌نماید:

آموزش تخصصی امنیت سایبری در سامانه های کنترل صنعتی PLC محور و سیستم های فناوری اطلاعات شرکتهای صنعتی

به گزارش واحد پژوهش شرکت دانش‌بنیان پیشگامان امن آرمان(امان)، عموماً شرکت‌های صنعتی از شبکه‌های مجزای فناوری اطلاعات(شبکه اداری) و سیستم‌های  کنترل صنعتی (^[1]ICS) یا شبکه صنعتی استفاده می‌کنند.  غالباً هدف از شبکه فناوری اطلاعات تسهیل فرآیندهای تجاری و مدیریتی و انجام امور تحقیق و توسعه است. علی‎رغم پیشرفت‎های بسیار زیادی که در ساختار و عملکرد این سیستم‌ها و شبکه‌ها وجود داشته، از دیدگاه سایبری دارای ضعف‎های بسیاری بوده و همین امر باعث شده که مورد تهدید و حملات سایبری قرار بگیرند. آسیب‎پذیری‎های موجود در بخش‎های مختلف این سیستم‌ها این امکان را برای مهاجمین سایبری فراهم ساخته تا به فکر حمله به شرکت‌ها و  زیرساخت‌های صنعتی کشورها، آسیب ‎رساندن و یا ایجاد اختلال در فرآیند کاری آن‎ها باشند.

برگزاری آموزش ارتقاء امنیت سایبری در سیستم ‏های کنترل صنعتی PLC محور

عمدتاً  سیستم ‏های کنترل صنعتی PLC محور سنتی بدون درنظرگرفتن ملاحظات امنیتی ساخته‌شده‌اند. دلیل این امر را شاید بتوان این‌گونه عنوان کرد که تصور اولیه بر این بوده است که حمله‌ای این سیستم های صنعتی را تهدید نمی‌کند. اما  امروزه به وضوح می دانیم که این برداشت اشتباه بوده است.

از سوی دیگر در حال حاضر   سیستم های  PLC برای بهبود کارایی خود نیاز به دسترسی به شبکه‌های صنعتی، غیرصنعتی و حتی اینترنت دارند. این موضوع زمانی اهمیت فزاینده می‌یابد که به فناوری‌های مبتنی بر اسکادای نسل چهارم نیز توجه نماییم. همین مسئله نیاز به تأمین امنیت این سامانه‌ها را در مقابل حملات سایبری بر‌می‌انگیزاند.

براساس بررسی‌های  تیم تخصصی تحلیل حملات سایبری شرکت دانش‌بنیان پیشگامان امن آرمان(امان) بر روی بالغ‌بر 335 حادثه و حمله سایبری به صنایع دنیا (از سال 1986 تا 2022) شاهد این هستیم که پیکربندی و تنظیمات مناسب امنیتی آن‌ها می‌تواند عامل تأثیرگذاری در کاهش این‌گونه حملات سایبری باشد.

 لازم است از زمان خرید تا بهره‌برداری به مقوله امنیت سایبری این سیستم های کنترل صنعتی توجه ویژه‌ای شود. مدیریت مؤثر مسائل امنیت سایبری این سیستم‌ها، نیازمند درک صریح چالش‌ها، تهدیدهای امنیتی و مخاطرات کنونی فضای سایبر-فیزیکی است. لزوماً راهکار جامع  امنیتی در طراحی انواع  سیستمهای کنترل  و صنعتی PLC محور به سهولت قابل پیاده‌سازی نیست و لازم است چالش‌های اجرایی آن نیز با توجه به اکوسیستم امنیت سایبر صنعتی کشور در نظر گرفته شود. در این آموزش که براساس تجارب تخصصی شرکت دانش‌بنیان امان طراحی‌شده است تلاش می‌شود تا ضمن بیان چالش‌های امنیتی و تهدیدات امنیت صنعتی PLCها، راهبردها و راهکارهای مقاوم‌سازی و کاهش مخاطرات امنیتی در این سیستم ها معرفی ‌گردد.

این آموزش تخصصی به سفارش یکی از صنعت‌های بزرگ کشور و توسط واحد آموزش تخصصی امنیت سایبری صنعتی شرکت پیشگامان امن آرمان(امان) ارائه شد. به دلیل امضای تعهدنامه عدم افشاء اطلاعات از ذکر نام این صنعت خودداری می‌گردد.

جهت آشنایی بیشتر با شرکت پیشگامان امن آرمان(امان) ‌این تیزر معرفی را ببینید.

در ادامه لیست برخی آموزش‌ها، سمینار‌ها و دور‌ه‌های امنیت سایبری تقدیم می‌گردد که برای دریافت پروپوزال هر یک از آن‌ها و اطلاع از جزئیات کمی و کیفی آن‌ها می‌توانید با شرکت پیشگامان امن آرمان(امان) تماس حاصل فرمایید. با کلیک بر روی هر عنوان از فهرست ذیل می‌توانید نمونه دوره‌های برگزار شده یا سوابق مرتبط با موضوع ذکر شده را مشاهده نمایید.

هشدار به صنایع دارای تجهیزاتSchneider Electric ، OMRON و پروتکل OPC UA

به نقل از واحد آگاهی بخشی امان، سیستم های کنترل و اتوماسیون صنعتی (DCS، PLC، اسکادا، تله‌متری، دیسپاچینگ، ESD و غیره) ازجمله اهداف آسیب­پذیر در مقابل حملات سایبری‌اند. دلایل متعددی برای این آسیب­پذیری‌های قابل‌توجه می­توان ذکر کرد. افزایش انگیزه مهاجمان و سوق پیدا کردن جنگ‌های سایبری به سمت زیرساخت‌های حیاتی صنعتی یکی از این دلایل است.

بهره‌گیری روزافزون صنایع از فناوری‌های جدید به‌ویژه در بخش سیستم های حفاظت و کنترل، دلیل دیگر گسترده بودن اهداف قابل تهدید در صنایع است. گستردگی و پیچیدگی­های فنی، جغرافیایی و سازمانی صنایع که معمولاً با عدم یکپارچگی مدیریت امنیت سایبری نیز همراه است موجب می­شود بخش­های مختلفی از سیستم ­ها و تجهیزات این مجموعه­ ها در معرض تهدید باشد.

به‌تازگی سازمان‌های NSA، DOE، CISA،FBI  [1]در خصوص هک و نفوذ به سیستم های کنترل صنعتی (ICS)، سیستم های اسکادا(SCADA) و PLCهای مرتبط با برندها و پروتکل ذیل هشدار داده‌اند:

• Schneider Electric programmable logic controllers (PLCs)
• OMRON Sysmac NEX PLCs
• Open Platform Communications Unified Architecture (OPC UA) servers

در این هشدار تأکید شده است که مهاجمین در این نفوذها توانسته‌اند دسترسی کاملی به شبکه‌های صنعتی قربانی پیدا نمایند. یکی از نکات قابل‌توجه که در این حملات گزارش داده‌شده این است که مهاجمین از ابزارهای توسعه داده‌شده خاص‌منظوره‌ای استفاده کرده‌اند تا بتوانند سطح دسترسی و ابعاد حمله را تا عمق سیستم های کنترل صنعتی (که PLCها و DCSها هستند) گسترش دهند. در این حملات مهاجمین از مرحله شناسایی، نفوذ اولیه، گسترش نفوذ و وارد آمدن حملات از این ابزارهای خاص‌منظوره استفاده می‌نمایند که در تجارب بالغ‌بر هشت‌ساله رصد حملات توسط شرکت امان نیز کمتر شاهد آن بودیم.

در این حملات شاهد این بودیم که سیستم های کنترل صنعتی از نوع ایستگاه‌های مهندسی دارای سیستم‌های عامل ویندوز، از اکسپلویت‌های آسیب‌پذیری‌های شناخته‌شده درایورهای مادربردهای ASRock مورد نفوذ قرار گرفتند.

آزمایشگاه امنیت سایبری سیستم های کنترل صنعتی نیروگاهی افتتاح شد

آزمایشگاه‌های "امنیت سایبری سامانه‌های کنترل نیروگاهی" و "تست عملکردی شیرهای کنترلی" با حضور مدیرعامل شرکت مادرتخصصی تولید نیروی برق حرارتی و ریاست پژوهشگاه نیرو افتتاح شد.

به گزارش پایگاه خبری برق حرارتی، عملکرد قابل اطمینان بخش تولید به عنوان اولین حلقه زنجیره تامین برق از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است. مغز متفکر فرایند تولید برق در نیروگاه‌ها، سامانه‌های اتوماسیون و کنترل هستند و مباحث امنیت سایبری در این سامانه‌ها دارای اهمیت فراوانی است.
بدین منظور فرایند و سامانه‌های کنترل نیروگاهی به صورت فیزیکی در فضای آزمایشگاهی پژوهشگاه نیرو پیاده‌سازی شده است که اجرای این پایلوت بستری برای انجام تست‌های نفوذ امنیتی و شناسایی آسیب‌پذیرهای امنیتی سامانه‌های کنترل نیروگاهی و همچنین اجرای راه‌کارهای امن‌سازی و بررسی اثر آن‌ها بر روی عملکرد سامانه فراهم ساخته است.
انجام تست نفوذ و حملات سایبری به منظور استخراج آسیب‌پذیرهای امنیتی بر روی پایلوت مشابه شرایط واقعی، بررسی عملکرد تجهیزات و کنترل‌های امنیتی از جهت کارآمد بودن آن‌ها در ارتقای امنیت، طراحی و پیاده‌سازی متدولوژی مدیریت مخاطرات امنیتی، بررسی عملکرد تجهیزات و کنترل‌های امنیتی از نظر عدم اختلال در فرایندهای اصلی نیروگاهی آموزش پرسنل و ارتقای آگاهی مدیران در خصوص پیامدهای آسیب‌پذیری و حملات سایبری از جمله اهداف اجرای این طرح است.
همچنین پیاده‌سازی شبیه‌ساز فرایند و بخش تولید برق در نیروگاه به صورت فیزیکی، استفاده از PLCها، معماری DCS مبتنی بر ساختار Server/Client ، پیاده‌سازی لوپ کنترل دما، فشار، دبی، سطح و دور توربین و ژنراتور و قابلیت ادغام با شبیه‌سازهای نرم‌افزاری به صورت HW in the loop جهت شبیه‌سازی انواع فرایندها از ویژگی‌های پایلوت پیاده‌سازی شده است.

 

تحول و امنیت سایبری سیستم‌های صنعت برق

به گزارش واحد تخصصی آگاه‌بخشی سایبر صنعتی شرکت پیشگامان امن آرمان(امان)، اخیرا سندی در حوزه  تحول و امنیت سایبری سیستم‌های صنعت برق آمریکا منتشر شده است. این گزارش بر وضعیت کنونی امنیت شبکه برق ایالات متحده با توجه به رویدادهای اخیر امنیت سایبری تمرکز دارد. رسالت امان از آگاهی‌بخشی در این مورد این است که بتوانیم از این گونه اقدامات در صنایع کشور به ویژه حوزه‌های مختلف صنعت برق الگوبرداری سازنده داشته باشیم.

موضوعات مطرح شده در این گزارش شامل مباحث زیر می‌باشد:

• استانداردهای الزامی، اجباری و قابل اجرای حفاظت از زیرساخت‌های حیاتی،
• تهدیدات و آسیب‌پذیری‌های شبکه هوشمند برق ،
• امنیت و مخاطرات زنجیره تامین صنعت برق ،
• تغییرات فناوری‌های شبکه هوشمند برق ،
• اقدامات و برنامه‌های ملی برای کمک به امنیت شبکه صنعت برق،
• بهبود امنیت سایبری خدمات توزیع و بسترهای کوچکتر،
• اقدامات مضاعف در راستای بهبود بالقوه امنیت سایبری شبکه،

این گزارش همچنین به طور خلاصه به شرح لایحه‌هایی می‌پردازد که در حال حاضر در کنگره آمریکا ارائه شده است که به مسائل امنیتی شبکه هوشمند صنعت برق می‌پردازد. جهت دریافت این گزارش تخصصی روی این لینک کلیک نمایید.

 

سمینار حملات سایبری در شبکه ها و سیستم های کنترل و اتوماسیون صنعتی

 سمیناری دیگری با موضوع بررسی تهدیدات امنیتی و حملات سایبری در شبکه ها و سیستم های کنترل و اتوماسیون صنعتی، اسکادا، تله متری و دیسپاچینگ در یکی از استانهای کشور برگزار شد. در این سمینار از واحد آموزش شرکت امان دعوت شد تا آخرین تهدیدات امنیتی و آسیب پذیری های سیستم های کنترل صنعتی و اسکادا را بررسی نماید. مخاطبین این سمینار کلیه مدیران صنایع و سازمان های حساس و حیاتی یکی از استان های کشور بودند.

امنیت سیستم های کنترل صنعتی و اسکادا:سمینار آموزشی تهدیدات سایبری در سیستم‌های اسکادا و کنترل صنعتی حوزه انرژی

به نقل از پایگاه خبری وزارت نیرو، پایگاه خبری توانیر و نیرو نیوز در سال‌های اخیر با گسترش فناوری شاهد توسعه و به‌کارگیری فراگیر انواع سیستم ‌های  سایبر-فیزیکی در حوزه انرژی بوده‌ایم. این سیستم‌ها امروزه از جوانب مختلف تأثیرات ویژه‌ای بر زندگی روزانه ما می‌گذارند و این روند به شکل روزافزون در حال گسترش است؛ به‌عنوان‌مثال می‌توان شبکه‌های تولید، توزیع و انتقال برق، سیستم ‌های  انتقال و تصفیه آب، شبکه‌های توزیع و انتقال نفت و گاز را نمونه‌هایی از این سیستم ‌ها قلمداد کرد. از آنجایی سیستم ‌های کنترل صنعتی به‌عنوان یک نوع از این سیستم‌ها به شکل گسترده در زیرساخت‌های حیاتی کشورها مورداستفاده قرار می‌گیرد، انتظار می‌رود مقوله امن‌‌ سازی سایبری در آن‌ها بسیار جدی گرفته شود.

امنیت سایبری حوزه انرژی در زیرساخت‌های حیاتی کشور بسیار اهمیت دارد و ضامن پایداری و تاب‌آوری شبکه برق، آب، گاز و غیره می‌باشد و حتی در شرایط همه‌گیری ویروس کووید 19 نیز از اهمیت آن کاسته نمی‌شود. ازاین‌رو، مرکز توسعه فناوری امنیت اطلاعات، ارتباطات و تجهیزات صنعت برق (پژوهشگاه نیرو) سمینار آموزشی تخصصی با موضوع « تهدیدات سایبری در سیستم ‌های  اسکادا و کنترل صنعتی حوزه انرژی » را به دعوت شورای مدیریت بحران و پدافند غیرعامل استان یزد و به شکل حضوری به میزبانی شرکت برق منطقه‌ای یزد در این استان برگزار نمود. در این نشست که در سالن اجلاس معاونت بهره‌برداری شرکت برق منطقه‌ای یزد در تاریخ دوم مهرماه 1399 برگزار گردید، مقامات عالی رتبه شورای مدیریت بحران و پدافند غیرعامل استان یزد، شرکت برق منطقه ای یزد، شرکت تولید نیروی برق یزد، شرکت مدیریت تولید برق یزد، شرکت توزیع نیروی برق استان یزد، شرکت آب و فاضلاب یزد، شرکت آب منطقه ای یزد، شرکت ملی پخش فرآورده های نفتی یزد، شرکت گاز استان یزد و سایر شرکت ها و نهادهای مرتبط حضور داشتند. در این سخنرانی، آقای محمدمهدی احمدیان بعد از بیان اهمیت امنیت سیستم ‌های  کنترل و اتوماسیون صنعتی در حوزه انرژی، نمونه چالش‌ها و تهدیدات امنیتی مطرح در حوزه صنایع حوزه انرژی کشور را بیان کردند و در انتها برخی حملات شاخص این حوزه را مورد تشریح قرار دادند. در انتهای این سمینار حاضرین به طرح پرسش و پاسخ و روش‌های حل چالش‌های پیش‌آمده در دوران پساکرونا پرداختند.

امن سازی شبکه صنعتی و اسکادا: برگزاری آموزش تخصصی 64 ساعته نظری و عملی «امنیت سایبری سیستمهای کنترل و اتوماسیون صنعتی و اسکادای صنعت برق و راهکارهای ارتقاء آن (با تمرکز بر شرکت مدیریت شبکه برق ایران)

 

به نقل از روابط عمومی پژوهشگاه نیرو، امروزه امنیت سایبری حوزه راهبری و مدیریت شبکه برق بسیار اهمیت دارد و می‌تواند ضامن پایداری و تاب‌آوری شبکه برق کشور باشد. ازاین‌رو، مرکز توسعه فناوری امنیت اطلاعات، ارتباطات و تجهیزات صنعت برق (پژوهشگاه نیرو) دوره آموزشی تخصصی با موضوع «امنیت سایبری سیستمهای کنترل و اتوماسیون صنعتی صنعت برق و راهکارهای ارتقاء آن (با تمرکز بر شرکت مدیریت شبکه برق ایران)» را به سفارش معاونت راهبری شرکت مدیریت شبکه برق ایران را آماده نموده و حال برگزاری آن است. این دوره با حضور برخی روسای محترم گروه‌ها و کارشناسان مسئول مدیریت مهندسی و نظارت معاونت مذکور و با تدریس محمد مهدی احمدیان، در سالن آموزش شرکت مدیریت شبکه برق ایران و پژوهشگاه نیرو از 9 تیرماه 1399 در قالب دو گروه با مجموع 64 ساعت و با رعایت ملاحظات بهداشتی مبارزه با ویروس کرونا در حال برگزاری است.

کلیپ کوتاه از دوره‌های آموزشی تئوری-عملی امنیت سایبری سیستم‌های کنترل و اتوماسیون صنعتی

 

در یک سال گذشته درخواست‌های متعددی از برخی مخاطبین محترم مبنی بر معرفی کوتاه دوره‏ های آموزشی عملی امنیت سایبری سیستم‌های کنترل و اتوماسیون صنعتی (DCS، اسکادا، تله‏متری، دیسپاچینگ و ...) و نحوه برگزاری این دوره‏ ها داشتیم. ابهام مخاطبین عزیز در این بود که حال که این دوره‌ها برای اولین در ایران به این سبک برگزار می‌شوند نحوه ارائه بخش‌های عملی این دوره‌ها چگونه است. متأسفانه به دلیل مشغله زیاد و نیاز به گرفتن برخی مجوزها تهیه یک کلیپ کوتاه از این دوره‌های آموزشی تاکنون به تأخیر افتاد؛ اما خوشنودم که عرض کنم در این پست، کلیپ کوتاهی از دوره‌های آموزشی تئوری-عملی امنیت سایبری سیستم‌های کنترل و اتوماسیون صنعتی که در دو سال گذشته برگزار نمودیم را آماده کردیم و شما مخاطب گرامی می‌توانید از طریق لینک‌های ذیل این کلیپ کوتاه را مشاهده فرمایید. در صورت وجود هرگونه ابهام دیگر می‌توانید از طریق راه‌های ارتباطی درون کلیپ با ما در ارتباط باشید.

لینک کلیپ در آپارات

youtube link