امنیت اتوماسیون صنعتی:سند معرفی دوره آموزشی الزامات امنیت در سامانه‌های کنترل صنعتی و اسکادا

 

در این پست با توجه به تقاضای چند تن از کارشناسان و مدیران محترم صنایع و زیرساخت‌های حیاتی  سند معرفی دوره آموزشی  الزامات امنیت در سامانه‌های کنترل صنعتی و اسکادا را که در این پست معرفی کرده بودم را قرار می‌دهم. امیدوارم که در جهت معرفی جزییات این دوره مفید باشد.

 

 

 

 

 

جهت مشاهده و دانلود این سند بر روی این لینک کلیک نمایید.

 

 

 

چکیده  این سند:

در حال حاضر غالب مراکز صنعتی و زیرساخت‌های حیاتی کشور در بخش صنایع، از سامانه‌‌های کنترل صنعتی، برای نظارت و کنترل فرآیندهای صنعتی استفاده می‌نمایند. این سامانه‌ها درگذشته به‌صورت جدا از سایر سامانه‌ها، ازجمله شبکه‌های داخلی به کار گرفته می‌شدند و این امر روشی در امن سازی این سامانه‌ها قلمداد می‌گردید. اتکا فراوان به این ممیزه، تولیدکنندگان و مصرف‌کنندگان این سامانه‌ها را از پرداختن به سایر لایه‌های امنیتی غافل کرده بود. استفاده از معماری و پروتکل‌های غیر امن و واسط‌های غیراستاندارد را می‌توان از نتایج این رویکرد دانست.

از آنجایی سامانه‌های کنترل صنعتی به شکل گسترده در زیرساخت‌های حیاتی کشورهای مختلف مورداستفاده قرار می‌گیرند، انتظار می‌رود که چالش‌ها و آسیب‌پذیری‌های امنیتی کمی داشته باشند؛ این در حالی است که واقعیت به گونه‌ی دیگری است. در یک دهه گذشته به دلیل افزایش حملات سایبری به زیرساخت‌های حیاتی، امنیت سامانه‌های کنترل و اتوماسیون صنعتی بسیار موردتوجه قرارگرفته است.

حملات موفقی نظیر Stuxnet، Industroyer، Triton و VPNFilter به‌وضوح وضعیت امنیت سایبری صنایع را نشان داده‌اند. آیا به همان سهولتی که می‌توان به یک شبکه غیرصنعتی نفوذ و حمله نمود، به یک شبکه صنعتی نیز می‌توان نفوذ کرد؟ آیا واقعاً می‌توان تمامی حملات فراگیر در حوزه فناوری اطلاعات را در حوزه کنترل صنعتی اجرایی کرد؟

 

هدف این دوره آموزشی که در سطح مقدماتی و منطبق بر سرفصل‌های رسمی دوره SANS ICS410 و با بهره‌گیری از مستندات فنی و آموزشی این دوره (نسخه 2016) تدوین‌شده است این است که با تمرکز بر سامانه‌های کنترل صنعتی موجود در زیرساخت‌های حیاتی، ضمن بیان چالش‌های امنیتی آن‌ها، روند حملات و رخدادهای امنیتی مرتبط بررسی‌شده و درنهایت خط‌مشی‌ها و سازوکارها امنیتی و مدیریت مخاطرات در این سامانه‌‌ها معرفی ‌گردد.

گزارش آسیب پذیری و حملات بدافزاری VPNفیلتر به تجهیزات صنایع و زیرساخت های حیاتی

در سال‌های اخیر با گسترش فناوری شاهد حرکت سامانه‌های فناوری اطلاعات (IT) و سامانه‌های فناوری عملیاتی (OT) به‌سوی یکدیگر بوده‌ایم. از این پدیده به‌عنوان یکی از همگرایی‌های فرایندهای سایبری با فرایندهای فیزیکی با عنوان تلاقی سایبر-فیزیکی یاد می‌شود. سامانه‌های کنترل صنعتی که در صنعت و زیرساخت‌های حیاتی کشورها مورداستفاده قرار دارند، اغلب توسط شرکت‌های محدود و انحصاری تولید می‌گردند. این سامانه‌ها درگذشته به‌صورت جدا از سایر سامانه‌های دیگر به کار گرفته می‌شدند و این امر روشی در امن سازی این سامانه‌ها قلمداد می‌گردید. اتکا فراوان به این ممیزه، تولیدکنندگان و مصرف‌کنندگان این سامانه‌ها را از پرداختن به سایر لایه‌های امنیتی غافل کرده بود. استفاده از معماری و پروتکل‌های غیر امن و واسط‌های غیراستاندارد را می‌توان از نتایج این رویکرد دانست [1]. به دلیل نیازمندی‌های جدید و توسعه فناوری امروزه این قبیل سامانه‌های صنعتی، به‌تدریج با انواع جدیدتر جایگزین و یا به‌روزرسانی می‌گردند. در سامانه‌های جدید از پروتکل‌ها و نقاط دسترسی ارتباطی مشترک در شبکه‌ها استفاده می‌گردد [1]. به علت تفاوت‌های متعدد میان امنیت در فضای فناوری اطلاعات (IT) و امنیت در فضای فناوری عملیاتی (OT ) لزوماً نمی‌توان راهکارهای عمومی حوزه‌ی سایبری را به حوزه‌ی سایبر-فیزیکی منتقل کرد [1].

 در غالب صنایع و زیرساخت‌های حیاتی شاهد به‌کارگیری انواع تجهیزات ارتباطی شبکه نظیر سوییچ‌های لایه دو و لایه سه، هاب‌ها، بریج‌ها، تقویت‌کننده‌های ارتباطی کارت‌های شبکه و حتی مسیریاب‌ها هستیم. به دلیل اینکه این تجهیزات به شکل کاملاً فعال در شبکه‌ها به کار گرفته می‌شوند در صورت حمله یا گسترش آلودگی سایبری به این تجهیزات قطعاً شاهد اختلال در صنایع و زیرساخت‌های حیاتی کشور خواهیم بود. ازاین‌رو توجه به امنیت سایبر-فیزیکی این تجهیزات باید در دستور کار مدیران صنعت و حراست، مسئولان و سرپرستان، کارشناسان فناوری اطلاعات و شبکه‌های کنترل صنعتی (واحد‌های بهره‌بردار و نگه‌داری) قرار گیرد. در این سند در بخش دوم به بررسی اجمالی حمله بدافزار VPNFilter به سایت صنعتی تولید کلر در اوکراین می‌پردازیم، در بخش سوم به معرفی ارائه «حملات کنترل صنعتی، از حرف تا عمل» خواهیم پرداخت که انشا الله قصد داریم در روز سه‌شنبه، ششم شهریورماه (ساعت 11 الی 12)، در محل نمایشگاه‌های پانزدهمین کنفرانس بین‌المللی انجمن رمز ایران (تهران، دانشگاه شهید رجایی) آن را ارائه نماییم. در بخش چهارم به بررسی اجمالی آسیب‌پذیری حیاتی مسیرباب‌های میکروتیک خواهیم پرداخت.

 

 

 

در این گزارش 38 صفحه ای به موارد ذیل پرداخته  شده است:

امنیت شبکه های صنعتی و اسکادا: دوره آموزشی عملی « الزامات امنیت در سامانه های کنترل صنعتی و اسکادا»

با ما دوره آموزشی عملی « الزامات امنیت در سامانه های کنترل صنعتی و اسکادا» را تجربه کنید. این دوره منطبق بر سرفصل های رسمی دوره  SANS ICS410: ICS/SCADA Security Essentials ارائه می شود.

 جهت مشاهده و دانلود  سند معرفی این دوره آموزشی بر روی این لینک کلیک نمایید.

سرفصل های کلان این دوره (سرفصل های جزئی این دوره در پروپوزال تقدیم می گردد) :

 

• مقدمه‌ای از سامانه‌های کنترل صنعتی و اسکادا
• انواع حملات به سامانه های کنترل صنعتی(HMI,PLC,PLC,Enerprise)
• امن سازی تجهیزات و شبکه های کنترل صنعتی
• تحلیل ریسک و  ممیزی در سامانه های کنترل صنعتی
• خط مشی هاو مکانیزم ها امنیتی و مدیریت مخاطرات در سامانه های کنترل صنعتی

 

مدت زمان این دوره:

• 40 ساعت (5 روزکاری)
• امکان برگزاری این دوره به شکل فشرده در پنج روز کاری متوالی وجود دارد.

امنیت اسکادا: معیارهای گزینش دوره‌های پیشرفته امنیت کنترل و اتوماسیون صنعتی درکشور

 

 

اخیراً جناب کاظم زاده،یکی از مخاطبین گرامی سمینارها، در این پست پرسش ذیل را مطرح نمودند:

 

 

 

 

 

بخش‌هایی از این نظر که با * مشخص شده، توسط مدیر سایت حذف شده است

 

 

سلام جناب دکتر احمدیان

 

 

از مقالات آموزشی شما بسیار ممنونم. بنده و همکاران در سمینار اخیر شما حضور داشتیم و استفاده فراوان بردیم. سوالی در مورد دوره آموزشی امنیت کنترل صنعتی sans داشتم، در پروپوزال دوره آموزشی شما سرفصل های sans پوشش داده نشده است، می خواستم بدانم چرا؟ در دوره های دیگر موجود در ایتترنت نظیر دوره های **** *** ***** **** * **** *****  این سرفصل ها پوشش داده شده است.  آیا شما نیز این دوره ها را ارائه می کنید؟ شما کدام دوره را توصیه می کنید؟

 

 

 

 

 

 در مورد این سؤال به‌تفصیل پاسخ می‌دهم چون این مسئله چند ماهی است در چندین جلسه و محفل دیگر نیز مطرح‌شده است و خالی از لطف نیست که یک‌بار به شکل مفصل به آن پاسخ دهم.نخست باید به این نکته اشاره‌کنم که دوره‌های امنیت کنترل صنعتی غالباً در دو سطح برگزار می‌شوند؛ سطح نخست عمومی (دوره‌های مقدماتی) است که این دوره غالباً به شکل کاملاً نظری برگزار می‌شود، سطح دوم دوره‌های پیشرفته است که این دوره‌های باید به شکل نظری و عملی برگزار شوند. آنچه در ادامه مطرح می‌کنم معیارها و نیازمندی‌هایی است که یک دوره پیشرفته (مانند دوره‌های مشابه SANS) باید داشته باشد و شما چنانچه نیاز به برگزاری این دوره‌های تخصصی دارید فارغ از اینکه چه مدرس یا مدرسینی آن را ارائه می نمایند شرایط ذیل را برای انتخاب دوره و مدرس بررسی نمایید و در نظر بگیرید.

امنیت سایبری سامانه های کنترل صنعتی و اسکادا : دوره های آموزشی امن سازی سیستم های کنترل صنعتی در سطح پیشرفته

با ما دوره های آموزشی امن سازی سامانه های کنترل صنعتی را در سطح پیشرفته تجربه کنید. همراه با اجرای حملات و مشاهده زنده راهکارها و محصولات امنیتی           

 

• همراه با  اجرای حملات و رخدادهای سایبر-فیزیکی در بسترهای آزمایشی(Test Beds) واقعی صنایع متعدد ؛  جهت ایجاد درکی مملوس از حملات و پیامد آنها برای  مدیران، متولیان، کارشناسان و متخصصین  شبکه های کنترل صنعتی
• همراه با  ارائه راهکارهای امن سازی و محصولات امنیتی با اجرای  زنده و پیاده سازی آنها در بسترهای تحت حمله
• حملات و راهکارهای امنیتی ما بر اساس روش های به روز علمی و عملی دنیا ارائه می شود و پشتوانه آن  کتب و مقالات دانشگاهی معتبر، نظیر منابع ذیل است که توسط تیم مدرسین دوره  در مجامع علمی معتبر ارائه و پذیرش شده اند :

1. Ahmadian M. M. et. al., Towards Identification of IEC 60870-5-104 Protocol Security Vulnerabilities and    Threats . In Information Security and Cryptology ISCISC 2017 . IEEE.

2. Ahmadian M. M. et. al., From Cyber Security Perspective, IEC 60870-5-104 Industrial Control System          Protocol, 2018.

3. Ahmadian M. M. et. al., Implementation of the software testing environment for attacks against the Modbus Protocol . In Information Security and Cryptology ISCISC 2017 . IEEE.

4. Ahmadian M. M. et. al.,  2entFOX: A framework for high survivable ransomwares detection. In Information Security and Cryptology ISCISC 2016 . IEEE.

5. Nasiri A.,  Ahmadian M. M. ,  Combination of Fault Tolerant Controller and Gyro Bias Observer in Satellite Attitude Determination System, 21st Computer Science and Software Engineering Conference (CSSE 2017). 

امنیت سیستم کنترل صنعتی: سند معرفی دوره آموزشی امنیت اطلاعات در سامانه‌های کنترل صنعتی و زیرساخت‌های حیاتی : چالش‌ها و راهکارها

بنا به درخواست تعدادی از مخاطبین گرامی سند معرفی دوره  آموزشی  مقدماتی: « امنیت اطلاعات در سامانه‌های کنترل صنعتی و زیرساخت‌های حیاتی : چالش‌ها و راهکارها»   ذیلا قابل بهره برداری است.

 

لینک سند

 

امنیت سیستم های کنترل صنعتی و اسکادا: نمونه های افشاء اطلاعات در صنایع و زیرساخت های حساس، حیاتی و مهم کشور

برگرفته از سخنرانی چالش های امنیتی در سامانه های سایبر-فیزیکی (با محوریت تحلیل جریان اطلاعات در خطوط لوله نفت و گاز)
 

امنیت اتوماسیون صنعتی و اسکادا: فایل سخنرانی چالش های امنیتی در سامانه های سایبر-فیزیکی (با محوریت تحلیل جریان اطلاعات در خطوط لوله نفت و گاز)

در راستای ارتقاء امنیت سامانه‏ های کنترل صنعتی و زیرساخت ‏های حیاتی کشور در بخش محرمانگی دارایی ها (با توجه به تهدیدات و حملات فراوان)  و بنابر در خواست های برخی مخاطبین محترم در کنفرانس فایل عمومی شده این ارائه از طریق لینک ذیل قابل دسترسی است: 

مشاهده فایل ارائه

 

تصاویر این نشست(با سپاس از جناب آقای رجبی، عکاس محترم کنفرانس):

ادامه تصاویر در ادامه مطلب

امنیت اسکادا: انتشار کتاب پروتکل کنترل صنعتی IEC 60870-5-104 از منظر امنیت سایبری

با تشکر از همه عزیزانی که ما را در تالیف و گرداوری این اثر یاری کردند؛ بعد از ماه ها انتظار کتاب «پروتکل کنترل صنعتی IEC 60870-5-104 از منظر امنیت سایبری»  منتشر شد.رونمایی از کتاب  26 و 27 دی ماه در ششمین کنفرانس فناوری اطلاعات و ارتباطات در نفت، گاز ،پالایش و پتروشیمی ؛ تهران مرکز همایش های بین المللی شهید بهشتی.

 

مشاهده صفحاتی از کتاب

امنیت سایبری سیستم کنترل صنعتی: سخنرانی چالش های امنیتی در سامانه های سایبر-فیزیکی (با محوریت تحلیل جریان اطلاعات در خطوط لوله نفت و گاز)

سخنرانی چالش های امنیتی در سامانه های سایبر-فیزیکی (با محوریت تحلیل جریان اطلاعات در خطوط لوله نفت و گاز) در ششمین کنفرانس فناوری اطلاعات و ارتباطات در نفت، گاز ،پالایش و پتروشیمی  

27 دی، تهران مرکز همایش های بین المللی شهید بهشتی