هشدار به صنایع دارای تجهیزاتSchneider Electric ، OMRON و پروتکل OPC UA

به نقل از واحد آگاهی بخشی امان، سیستم های کنترل و اتوماسیون صنعتی (DCS، PLC، اسکادا، تله‌متری، دیسپاچینگ، ESD و غیره) ازجمله اهداف آسیب­پذیر در مقابل حملات سایبری‌اند. دلایل متعددی برای این آسیب­پذیری‌های قابل‌توجه می­توان ذکر کرد. افزایش انگیزه مهاجمان و سوق پیدا کردن جنگ‌های سایبری به سمت زیرساخت‌های حیاتی صنعتی یکی از این دلایل است.

بهره‌گیری روزافزون صنایع از فناوری‌های جدید به‌ویژه در بخش سیستم های حفاظت و کنترل، دلیل دیگر گسترده بودن اهداف قابل تهدید در صنایع است. گستردگی و پیچیدگی­های فنی، جغرافیایی و سازمانی صنایع که معمولاً با عدم یکپارچگی مدیریت امنیت سایبری نیز همراه است موجب می­شود بخش­های مختلفی از سیستم ­ها و تجهیزات این مجموعه­ ها در معرض تهدید باشد.

به‌تازگی سازمان‌های NSA، DOE، CISA،FBI  [1]در خصوص هک و نفوذ به سیستم های کنترل صنعتی (ICS)، سیستم های اسکادا(SCADA) و PLCهای مرتبط با برندها و پروتکل ذیل هشدار داده‌اند:

• Schneider Electric programmable logic controllers (PLCs)
• OMRON Sysmac NEX PLCs
• Open Platform Communications Unified Architecture (OPC UA) servers

در این هشدار تأکید شده است که مهاجمین در این نفوذها توانسته‌اند دسترسی کاملی به شبکه‌های صنعتی قربانی پیدا نمایند. یکی از نکات قابل‌توجه که در این حملات گزارش داده‌شده این است که مهاجمین از ابزارهای توسعه داده‌شده خاص‌منظوره‌ای استفاده کرده‌اند تا بتوانند سطح دسترسی و ابعاد حمله را تا عمق سیستم های کنترل صنعتی (که PLCها و DCSها هستند) گسترش دهند. در این حملات مهاجمین از مرحله شناسایی، نفوذ اولیه، گسترش نفوذ و وارد آمدن حملات از این ابزارهای خاص‌منظوره استفاده می‌نمایند که در تجارب بالغ‌بر هشت‌ساله رصد حملات توسط شرکت امان نیز کمتر شاهد آن بودیم.

در این حملات شاهد این بودیم که سیستم های کنترل صنعتی از نوع ایستگاه‌های مهندسی دارای سیستم‌های عامل ویندوز، از اکسپلویت‌های آسیب‌پذیری‌های شناخته‌شده درایورهای مادربردهای ASRock مورد نفوذ قرار گرفتند.

سمینار حملات سایبری در شبکه ها و سیستم های کنترل و اتوماسیون صنعتی

 سمیناری دیگری با موضوع بررسی تهدیدات امنیتی و حملات سایبری در شبکه ها و سیستم های کنترل و اتوماسیون صنعتی، اسکادا، تله متری و دیسپاچینگ در یکی از استانهای کشور برگزار شد. در این سمینار از واحد آموزش شرکت امان دعوت شد تا آخرین تهدیدات امنیتی و آسیب پذیری های سیستم های کنترل صنعتی و اسکادا را بررسی نماید. مخاطبین این سمینار کلیه مدیران صنایع و سازمان های حساس و حیاتی یکی از استان های کشور بودند.

کلیپ کوتاه از دوره‌های آموزشی تئوری-عملی امنیت سایبری سیستم‌های کنترل و اتوماسیون صنعتی

 

در یک سال گذشته درخواست‌های متعددی از برخی مخاطبین محترم مبنی بر معرفی کوتاه دوره‏ های آموزشی عملی امنیت سایبری سیستم‌های کنترل و اتوماسیون صنعتی (DCS، اسکادا، تله‏متری، دیسپاچینگ و ...) و نحوه برگزاری این دوره‏ ها داشتیم. ابهام مخاطبین عزیز در این بود که حال که این دوره‌ها برای اولین در ایران به این سبک برگزار می‌شوند نحوه ارائه بخش‌های عملی این دوره‌ها چگونه است. متأسفانه به دلیل مشغله زیاد و نیاز به گرفتن برخی مجوزها تهیه یک کلیپ کوتاه از این دوره‌های آموزشی تاکنون به تأخیر افتاد؛ اما خوشنودم که عرض کنم در این پست، کلیپ کوتاهی از دوره‌های آموزشی تئوری-عملی امنیت سایبری سیستم‌های کنترل و اتوماسیون صنعتی که در دو سال گذشته برگزار نمودیم را آماده کردیم و شما مخاطب گرامی می‌توانید از طریق لینک‌های ذیل این کلیپ کوتاه را مشاهده فرمایید. در صورت وجود هرگونه ابهام دیگر می‌توانید از طریق راه‌های ارتباطی درون کلیپ با ما در ارتباط باشید.

لینک کلیپ در آپارات

youtube link

 

امنیت سیستمهای کنترل صنعتی :گزارش برگزاری دوره آموزشی تخصصی سه‌روزه نظری و عملی امنیت سایبری سیستم‌های صنعتی نیروگاه‏های حرارتی، برق‏-آبی و منابع آب و راهکارهای ارتقاء آن

به نقل از روابط عمومی پژوهشگاه نیرو، امروزه امنیت سایبری حوزه تولید برق به‌ویژه در بخش‌های نیروگاه‏های حرارتی و برق‏-آبی بسیار اهمیت دارد و می‌تواند ضامن پایداری شبکه برق کشور باشد. ازاین‌رو، مرکز توسعه فناوری امنیت اطلاعات، ارتباطات و تجهیزات صنعت برق (پژوهشگاه نیرو) به نمایندگی از کارگروه تخصصی آموزش، پژوهش و توسعه فناوری امنیت صنعت برق دوره آموزشی تخصصی با موضوع «امنیت سایبری سیستم‌های صنعتی نیروگاه‏های حرارتی، برق‏-آبی و منابع آب و راهکارهای ارتقاء آن» را به سفارش وزارت نیرو برگزار نمود.

در این دوره آموزشی فشرده که با حضور برخی مدیران محترم و کارشناسان فنی صنعت برق در سالن رودکی پژوهشگاه نیرو از 7 تا 9 دی‏ماه 1398 برگزار شد، ابتدا جناب آقای دکتر خورشیدی – مدیر محترم حراست فناوری اطلاعات وزارت نیرو- نکاتی مهمی را در مورد اهمیت امنیت صنعت آب و برق ارائه نمودند و سپس سرکار خانم مهندس دولت جمشیدی-مدیر محترم مرکز توسعه امنیت صنعت برق- اهم فعالیت‌های انجام‌گرفته در کمیته امنیت صنعت برق را بیان نمودند و بعدازآن جناب آقای محمدمهدی احمدیان-مدرس مرکز توسعه فناوری امنیت اطلاعات، ارتباطات و تجهیزات صنعت برق - به ارائه محتوای دوره آموزشی پرداختند.

امنیت سایبری سیستم های کنترل و شبکه های صنعتی: شناسایی بدافزار جدید از نوع مانای پیشرفته(APT) در زیرساخت های حیاتی صنعتی (GreyEnergy )

نظر به اهمیت تهدیدات سایبری در حوزه صنایع حیاتی، حساس و مهم و تاریخچه حملات سایبری به کشور، توجه به حملات سایبری به صنایع و زیرساخت‌های حیاتی سایر کشورها باید در دستور کار مدیران صنعت و حراست، مسئولان و سرپرستان، کارشناسان فناوری اطلاعات و شبکه‌های کنترل صنعتی (واحد‌های بهره‌بردار، نگه‌داری و ...) قرار گیرد. در این گزارش که بسیار فوری گردآوری و ارائه‌شده است تلاش نمودیم که حمله اخیر بدافزار GreyEnergy به شبکه‌های کنترل و اتوماسیون صنعتی اکراین و لهستان را به شکل عمومی به اطلاع صنایع و زیرساخت‌های حیاتی کشور برسانیم.

GreyEnergy بدافزاری جدیدی است از نوع مانای پیشرفته (APT) که چند روز پیش برای اولین بار توسط شرکت امنیتی ESET شناسایی‌شده است و هدف آن سامانه‌های کنترل صنعتی و زیرساخت‌های حیاتی است. عملیات اصلی این بدافزار جاسوسی سایبری است. تاریخ دقیق شناسایی این بدافزار 18 اکتبر 2018 است اما بر اساس شواهد موجود این بدافزار سه سال فعالیت می‌کرده است. طبق معمول به‌عنوان اولین پایگاه اطلاع‌رسانی در کشور، در حوزه سامانه‌های کنترل صنعتی، این اطلاع‌رسانی را به شکل رایگان منتشر می‌کنیم، چراکه وظیفه ملی و شرعی خود می‌دانیم که در حد بضاعت خود برای ارتقاء امنیت سایبری کشور گام برداریم؛ امیدواریم اقدامات لازم برای پیشگیری از انتشار و گسترش این بدافزار در صنایع کشور صورت گیرد. در صورت گسترش آلودگی این بدافزار به داخل کشور قطعاً شاهد چالش‌های اطلاعاتی جدیدی در برخی صنایع و زیرساخت‌های حیاتی کشور خواهیم بود. در بخش بعدی این سند به معرفی دوره آموزشی «الزامات امنیت در سامانه‌های کنترل صنعتی و اسکادا» خواهیم پرداخت.

 

در این گزارش به موارد ذیل پرداخته  شده است:

1. مقدمه

2. حمله بدافزار GreyEnergy به زیرساخت‌های حیاتی صنعتی

2-1- گزارش بررسی اجمالی بدافزار GreyEnergy

2-2- جزئیات بیشتر بدافزار GreyEnergy

2-3- مروری بر بدافزار  Blackenergy

2-4- توصیه‌ها و راه‌حل‌های امنیتی

3. معرفی دوره آموزشی (40 ساعته): «الزامات امنیت در سامانه‌های کنترل صنعتی و اسکادا»

3-1- دستاورد علمی و عملی شرکت‌کنندگان از این دوره

3-2- سرفصل‌های کلان این دوره

3-3- سرفصل‌های جزئی این دوره (منطبق بر SANS ICS410-2016)

3-4- جزئیات این دوره آموزشی

3-5- مخاطبین

 

 

گزارش کامل این آسیب پذیری از طریق این لینک قابل دانلود است.

امنیت اتوماسیون صنعتی:سند معرفی دوره آموزشی الزامات امنیت در سامانه‌های کنترل صنعتی و اسکادا

 

در این پست با توجه به تقاضای چند تن از کارشناسان و مدیران محترم صنایع و زیرساخت‌های حیاتی  سند معرفی دوره آموزشی  الزامات امنیت در سامانه‌های کنترل صنعتی و اسکادا را که در این پست معرفی کرده بودم را قرار می‌دهم. امیدوارم که در جهت معرفی جزییات این دوره مفید باشد.

 

 

 

 

 

جهت مشاهده و دانلود این سند بر روی این لینک کلیک نمایید.

 

 

 

چکیده  این سند:

در حال حاضر غالب مراکز صنعتی و زیرساخت‌های حیاتی کشور در بخش صنایع، از سامانه‌‌های کنترل صنعتی، برای نظارت و کنترل فرآیندهای صنعتی استفاده می‌نمایند. این سامانه‌ها درگذشته به‌صورت جدا از سایر سامانه‌ها، ازجمله شبکه‌های داخلی به کار گرفته می‌شدند و این امر روشی در امن سازی این سامانه‌ها قلمداد می‌گردید. اتکا فراوان به این ممیزه، تولیدکنندگان و مصرف‌کنندگان این سامانه‌ها را از پرداختن به سایر لایه‌های امنیتی غافل کرده بود. استفاده از معماری و پروتکل‌های غیر امن و واسط‌های غیراستاندارد را می‌توان از نتایج این رویکرد دانست.

از آنجایی سامانه‌های کنترل صنعتی به شکل گسترده در زیرساخت‌های حیاتی کشورهای مختلف مورداستفاده قرار می‌گیرند، انتظار می‌رود که چالش‌ها و آسیب‌پذیری‌های امنیتی کمی داشته باشند؛ این در حالی است که واقعیت به گونه‌ی دیگری است. در یک دهه گذشته به دلیل افزایش حملات سایبری به زیرساخت‌های حیاتی، امنیت سامانه‌های کنترل و اتوماسیون صنعتی بسیار موردتوجه قرارگرفته است.

حملات موفقی نظیر Stuxnet، Industroyer، Triton و VPNFilter به‌وضوح وضعیت امنیت سایبری صنایع را نشان داده‌اند. آیا به همان سهولتی که می‌توان به یک شبکه غیرصنعتی نفوذ و حمله نمود، به یک شبکه صنعتی نیز می‌توان نفوذ کرد؟ آیا واقعاً می‌توان تمامی حملات فراگیر در حوزه فناوری اطلاعات را در حوزه کنترل صنعتی اجرایی کرد؟

 

هدف این دوره آموزشی که در سطح مقدماتی و منطبق بر سرفصل‌های رسمی دوره SANS ICS410 و با بهره‌گیری از مستندات فنی و آموزشی این دوره (نسخه 2016) تدوین‌شده است این است که با تمرکز بر سامانه‌های کنترل صنعتی موجود در زیرساخت‌های حیاتی، ضمن بیان چالش‌های امنیتی آن‌ها، روند حملات و رخدادهای امنیتی مرتبط بررسی‌شده و درنهایت خط‌مشی‌ها و سازوکارها امنیتی و مدیریت مخاطرات در این سامانه‌‌ها معرفی ‌گردد.

گزارش آسیب پذیری و حملات بدافزاری VPNفیلتر به تجهیزات صنایع و زیرساخت های حیاتی

در سال‌های اخیر با گسترش فناوری شاهد حرکت سامانه‌های فناوری اطلاعات (IT) و سامانه‌های فناوری عملیاتی (OT) به‌سوی یکدیگر بوده‌ایم. از این پدیده به‌عنوان یکی از همگرایی‌های فرایندهای سایبری با فرایندهای فیزیکی با عنوان تلاقی سایبر-فیزیکی یاد می‌شود. سامانه‌های کنترل صنعتی که در صنعت و زیرساخت‌های حیاتی کشورها مورداستفاده قرار دارند، اغلب توسط شرکت‌های محدود و انحصاری تولید می‌گردند. این سامانه‌ها درگذشته به‌صورت جدا از سایر سامانه‌های دیگر به کار گرفته می‌شدند و این امر روشی در امن سازی این سامانه‌ها قلمداد می‌گردید. اتکا فراوان به این ممیزه، تولیدکنندگان و مصرف‌کنندگان این سامانه‌ها را از پرداختن به سایر لایه‌های امنیتی غافل کرده بود. استفاده از معماری و پروتکل‌های غیر امن و واسط‌های غیراستاندارد را می‌توان از نتایج این رویکرد دانست [1]. به دلیل نیازمندی‌های جدید و توسعه فناوری امروزه این قبیل سامانه‌های صنعتی، به‌تدریج با انواع جدیدتر جایگزین و یا به‌روزرسانی می‌گردند. در سامانه‌های جدید از پروتکل‌ها و نقاط دسترسی ارتباطی مشترک در شبکه‌ها استفاده می‌گردد [1]. به علت تفاوت‌های متعدد میان امنیت در فضای فناوری اطلاعات (IT) و امنیت در فضای فناوری عملیاتی (OT ) لزوماً نمی‌توان راهکارهای عمومی حوزه‌ی سایبری را به حوزه‌ی سایبر-فیزیکی منتقل کرد [1].

 در غالب صنایع و زیرساخت‌های حیاتی شاهد به‌کارگیری انواع تجهیزات ارتباطی شبکه نظیر سوییچ‌های لایه دو و لایه سه، هاب‌ها، بریج‌ها، تقویت‌کننده‌های ارتباطی کارت‌های شبکه و حتی مسیریاب‌ها هستیم. به دلیل اینکه این تجهیزات به شکل کاملاً فعال در شبکه‌ها به کار گرفته می‌شوند در صورت حمله یا گسترش آلودگی سایبری به این تجهیزات قطعاً شاهد اختلال در صنایع و زیرساخت‌های حیاتی کشور خواهیم بود. ازاین‌رو توجه به امنیت سایبر-فیزیکی این تجهیزات باید در دستور کار مدیران صنعت و حراست، مسئولان و سرپرستان، کارشناسان فناوری اطلاعات و شبکه‌های کنترل صنعتی (واحد‌های بهره‌بردار و نگه‌داری) قرار گیرد. در این سند در بخش دوم به بررسی اجمالی حمله بدافزار VPNFilter به سایت صنعتی تولید کلر در اوکراین می‌پردازیم، در بخش سوم به معرفی ارائه «حملات کنترل صنعتی، از حرف تا عمل» خواهیم پرداخت که انشا الله قصد داریم در روز سه‌شنبه، ششم شهریورماه (ساعت 11 الی 12)، در محل نمایشگاه‌های پانزدهمین کنفرانس بین‌المللی انجمن رمز ایران (تهران، دانشگاه شهید رجایی) آن را ارائه نماییم. در بخش چهارم به بررسی اجمالی آسیب‌پذیری حیاتی مسیرباب‌های میکروتیک خواهیم پرداخت.

 

 

 

در این گزارش 38 صفحه ای به موارد ذیل پرداخته  شده است:

امنیت شبکه های کنترل صنعتی : ارائه آموزشی حمله به سیستم های کنترل صنعتی (حملات کنترل صنعتی، از حرف تا عمل)

 

در سال‌های اخیر با گسترش فناوری شاهد حرکت سامانه‌های فناوری اطلاعات (IT) و سامانه‌های فناوری عملیاتی (OT) به‌سوی یکدیگر بوده‌ایم. از این پدیده به‌عنوان یکی از همگرایی‌های فرایندهای سایبری با فرایندهای فیزیکی با عنوان تلاقی سایبر-فیزیکی یاد می‌شود. در یک دهه گذشته به دلیل افزایش حملات سایبری به زیرساخت‌های حیاتی، امنیت سامانه‌های کنترل و اتوماسیون صنعتی بسیار موردتوجه قرارگرفته است و در نشست‌ها و محافل بسیاری شاهد صحبت از این نوع حملات هستم. نکته‌ای که بسیار قابل‌توجه است این است که واقعاً در عمل، چگونه انجام یک حمله به سامانه‌های کنترل صنعتی باوجود بسترهای ارتباطی سنتی آنالوگ و بسترهای به نسبت جدید دیجیتال ممکن است. به‌راستی حملاتی نظیر Stuxnet، Industroyer، Triton و VPNFilter در عمل از چه بردارهای حمله‌ای استفاده می‌کنند؟ آیا همان‌طور که در بسیاری از محافل بیان می‌شود، به همان سهولتی که می‌توان به یک شبکه غیرصنعتی نفوذ و حمله نمود، به یک شبکه صنعتی با تجهیزاتی نظیر PLC،RTU،HMI و غیره نیز می‌توان نفوذ کرد؟ آیا واقعاً می‌توان تمامی حملات فراگیر در حوزه فناوری اطلاعات را در حوزه کنترل صنعتی اجرایی کرد؟

 

 

جهت کمک به شفاف نمودن مسائل مطرح‌شده فوق، انشا الله قصد داریم در روز سه‌شنبه، ششم شهریورماه (ساعت 11 الی 12)، در محل نمایشگاه‌های پانزدهمین کنفرانس بین‌المللی انجمن رمز ایران (تهران، دانشگاه شهید رجایی) ارائه‌ای با مضمون پیاده‌سازی حملات پایه در شبکه‌های کنترل صنعتی ارائه نماییم. هدف این ارائه فنی و عملی این است که به‌اجمال چند سناریو حمله (حملات شناسایی، ممانعت از خدمات و مردی در میان) بر روی بستر آزمایشی(Test Bed) تجهیزات زیمنس و اشنایدر، اجرا گردد، چالش‌های آن‌ها مطرح شود و برخی سازوکارهای امنیتی آن‌ها نمایش داده شود. به‌عنوان نمونه دریکی از این سناریو‌ها تلاش خواهیم کرد نشان دهیم چگونه در صورت نفوذ به سامانه‌ صنعتی می‌توان به نحوی اطلاعات شبکه‌ را مخدوش نماییم که بدون اطلاع اپراتور، اطلاعات HMI با اطلاعات چرخش موتور در تناقض باشد. از تمامی مدیران، متولیان و مسئولان محترم صنایع که برای این کنفرانس برنامه دارند، دعوت می‌شود در این برنامه یک‌ساعته شرکت نمایند.

امنیت شبکه های صنعتی و اسکادا: دوره آموزشی عملی « الزامات امنیت در سامانه های کنترل صنعتی و اسکادا»

با ما دوره آموزشی عملی « الزامات امنیت در سامانه های کنترل صنعتی و اسکادا» را تجربه کنید. این دوره منطبق بر سرفصل های رسمی دوره  SANS ICS410: ICS/SCADA Security Essentials ارائه می شود.

 جهت مشاهده و دانلود  سند معرفی این دوره آموزشی بر روی این لینک کلیک نمایید.

سرفصل های کلان این دوره (سرفصل های جزئی این دوره در پروپوزال تقدیم می گردد) :

 

• مقدمه‌ای از سامانه‌های کنترل صنعتی و اسکادا
• انواع حملات به سامانه های کنترل صنعتی(HMI,PLC,PLC,Enerprise)
• امن سازی تجهیزات و شبکه های کنترل صنعتی
• تحلیل ریسک و  ممیزی در سامانه های کنترل صنعتی
• خط مشی هاو مکانیزم ها امنیتی و مدیریت مخاطرات در سامانه های کنترل صنعتی

 

مدت زمان این دوره:

• 40 ساعت (5 روزکاری)
• امکان برگزاری این دوره به شکل فشرده در پنج روز کاری متوالی وجود دارد.

پادکست با عنوان دنیای صنعتی در معرض بحران امنیتی! (امنیت سیستم های کنترل و اتوماسیون صنعتی)

در این پست یک پادکست با عنوان «دنیای صنعتی در معرض بحران امنیتی است»  را معرفی خواهیم کرد. در این پادکست با Eddie Habibi، مدیرعامل شرکت امنیتی PAS یک مصاحبه صورت گرفته است و وی به اختصار به بحث امنیت سیستم های کنترل صنعتی می پردازد و به برخی سوالات پاسخ می دهد. زبان این پادکست انگلیسی است .در این پادکست به موضوعات ذیل پرداخته می شود:

• اهمیت شبکه شدن تجهیزات کنترل صنعتی و مخاطرات جدید
• عدم توجه به امنیت در سامانه‌های سنتی صنعتی
  • به‌عنوان‌مثال در صنایع، سیستم‌های عامل ممکن است سال‌ها بدون به‌روزرسانی‌های امنیتی به کار گرفته شوند و این ازنظر امنیتی می‌تواند ایجاد چالش نماید.
• توجه به تفاوت‌های IT و OT و  امکان انتشار تهدیدات از IT به OT

برای شنیدن این پادکست به این لینک مراجعه نمایید.